W 2023 roku wprowadzono kolejne zmiany w Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) i Międzynarodowych Standardach Rachunkowości (MSR), które mają wpływ na sposób sporządzania sprawozdań finansowych przez firmy. Warto przypomnieć je w kontekście sprawozdawczości za 2024 rok. Termin sporządzenia śródrocznych sprawozdań finansowych JZP za pierwsze półrocze zbliża się wielkimi krokami.
Warto przypomnieć, że Komisja Europejska opublikowała rozporządzenie (UE) 2023/1803 z dnia 13 sierpnia 2023 r., przyjmujące określone międzynarodowe standardy rachunkowości zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady. Rozporządzenie weszło w życie 16 października 2023 r. Rozporządzenie zawiera teksty jednolite międzynarodowych standardów rachunkowości, które zostały przyjęte do porządku prawnego Wspólnoty do dnia 15 października 2008 r. wraz z późniejszymi zmianami. Ujednolicenie standardów stanowi duże ułatwienie w ich stosowaniu. Zmiany należy jednak śledzić na bieżąco.
W ciągu dwóch ostatnich miesięcy 2023 roku zostały przyjęte kolejne rozporządzenia:
ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) 2023/2468 z dnia 8 listopada 2023 r. zmieniające rozporządzenie (UE) 2023/1803 w odniesieniu do Międzynarodowego Standardu Rachunkowości 12. Zmiany dotyczą podatków dochodowych wynikających z przepisów podatkowych prawomocnie lub faktycznie uchwalonych w celu wdrożenia modelowych zasad filaru II opublikowanych przez OECD. Obowiązują już w 2023 r.
ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) 2023/2579 z dnia 20 listopada 2023 r. zmieniające rozporządzenie (UE) 2023/1803 w odniesieniu do Międzynarodowego Standardu Sprawozdawczości Finansowej 16 w zakresie wskazanym w załączniku „Zobowiązanie z tytułu leasingu w ramach sprzedaży i leasingu zwrotnego”. Zmiany mają zastosowanie w odniesieniu do rocznych okresów sprawozdawczych rozpoczynających się 1 stycznia 2024 r. lub później.
ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) 2023/2822 z dnia 19 grudnia 2023 r. zmieniające rozporządzenie (UE) 2023/1803 w odniesieniu do Międzynarodowego Standardu Rachunkowości 1 (MSR 1). Zmiany mają zastosowanie najpóźniej wraz z rozpoczęciem pierwszego roku obrotowego rozpoczynającego się 1 stycznia 2024 r. lub później. Zmiany ujęto w załączniku pt. „Klasyfikacja zobowiązań jako krótkoterminowe lub długoterminowe oraz zobowiązania długoterminowe powiązane z warunkami”.
Przypomnijmy jeszcze inne zmiany, które dotknęły sprawozdawczość w 2023 roku:
MSSF 16 „Leasing”:
Wprowadzono zmiany dotyczące ujmowania leasingów, zwłaszcza w kontekście umów leasingu krótkoterminowego i leasingu niskocennych składników aktywów, dzięki czemu obciążenie administracyjne dla przedsiębiorstw zmalało.
MSSF 9 „Instrumenty finansowe”:
Aktualizacje dotyczą klasyfikacji, wyceny oraz zasad utraty wartości instrumentów finansowych. Szczególny nacisk położono na podejście oparte na oczekiwanych stratach kredytowych, co pozwala na skuteczniejsze zarządzanie ryzykiem kredytowym dzięki wcześniejszemu rozpoznawaniu potencjalnych strat.
Zmiany w MSR 1 – Ujawnienie zasad (polityki) rachunkowości:
Punkt 117: Jednostki powinny ujawniać istotne informacje dotyczące zasad rachunkowości, które są kluczowe dla zrozumienia sprawozdań finansowych. Informacje te muszą być ujawniane, jeśli wpływają na decyzje użytkowników sprawozdań finansowych.
Punkt 117A: Informacje dotyczące zasad rachunkowości, odnoszące się do nieistotnych transakcji, zdarzeń lub warunków, nie muszą być ujawniane, chyba że są istotne ze względu na charakter powiązanych transakcji.
MSSF 17 „Umowy ubezpieczeniowe”:
Wprowadzono jednolity model księgowania umów ubezpieczeniowych, zastępując MSSF 4. Nowe standardy wymagają wyceny umów ubezpieczeniowych w wartości bieżącej oraz ujawniania bardziej szczegółowych informacji o przychodach, kosztach i zobowiązaniach związanych z tymi umowami. Zmiana umożliwia trafniejsze porównanie wyników finansowych międzynarodowych firm oraz zwiększa przejrzystość.
Wszystkie wymienione zmiany mają na celu zwiększenie przejrzystości, spójności i użyteczności sprawozdań finansowych. Dzięki tym zmianom sprawozdawczość finansowa staje się bardziej transparentna i pomocna dla użytkowników w podejmowaniu świadomych decyzji finansowych.
Przedsiębiorstwa muszą dostosować swoje procesy raportowania finansowego do nowych wymogów, aby zapewnić zgodność ze zmienionymi standardami.